Yemen İllerinde Veysel Karanî (ks)

Kıymetli kardeşlerim!

Efendimiz (sav), ‘Üveys, tabiînin en hayırlısıdır’[1] buyurmuştur. Yine kendisi Yemen cihetine döner, ‘Bana Yemen tarafından Rahman’ın kokusu geliyor’[2] buyururlardı.

Üveys el-Karanî, Muhammed Mustafa (sav) Efendimizin hane-i saadetine gelir, ama anasının emrine âsî olmamak için görüşemeden gerisin geriye döner. Rasûlullah (sav) eve gelince; ‘Ya Âişe, evde Üveys’in kokusunu hissediyorum’ buyurur. O da, ‘Evet ya Rasûlallah! Üveys isminde birisi geldi, size çok selam etti, sizi evde bulamayınca, boynu bükük geriye döndü’ diye cevap verir. Fahr-i Kâinat Muhammed Mustafa (sav), dünyadan ahirete irtihali zamanında, Hz. Ömer ile Hz. Ali’ye vasiyet buyurdular: ‘Hırka-i Saadet ile Tâc-ı Şerif’i Üveys el-Karanî’ye götürüp veriniz, ta ki Üveys ümmetime şefaat etsin.’

Hz. Ömer’le Hz. Ali, Üveys’in köyüne varıp onu sordular. Dediler ki; ‘Sizin aradığınız gibi bir kimse yok burada. Bir Üveys var ama kafası çıplak, yalın ayak, elleri nasır, yerde oturur, viranelerde dolaşır, eller gülünce o ağlar, eller ağlayınca o güler, develerimizi güder bir çobandır o.’

‘İşte biz de onu arıyoruz’ dediler Allah Rasûlü'nün (sav) o iki güzel sahâbesi. Yerini öğrendiler, vardılar ki; elbiseleri yırtık-pırtık, kendini setr etmek için bir yer kazmış, onun içinde ibadet ediyor. Develeri melekler güdüyor.

Namazı bitince Hz. Ömer (ra) selam verdi ve sordu:

‘Adın nedir?’,

‘Abdullah, yani Allâh’ın kuluyum!’

‘Hepimiz Abdullahız, Hak Teâlâ’nın kuluyuz. Annenizin koyduğu isim nedir?’

‘Üveys.’

‘Sağ avucunu aç’, dediler. Peygamberimizin haber verdiği ak beni gördüler. Vücudu da kıllı idi. Rasûlullah Efendimiz (sav) onu da haber vermişti.

‘Tamam, sen Peygamberimizin (sav) haber verdiği Üveys’sin. Bu Hırka-i Saadet’i ve Tâc-ı Şerif’i alacaksın ve bunlar vesîlesiyle Ümmet-i Muhammed’e dua edecek ve şefaatçi olacaksın.’

‘Ben bu iki emanete layık değilim, siz bana dua ediniz, dedi.

Onlar da, ‘Hayır, bu Peygamberimizin vasiyetidir’, dediler.

Üveys, Hırka-i Şerif’i alıp gider. Secdeye kapanır. ‘Ya Rabbi! Muhammed Mustafa (sav) benim vasıtamla ümmetine şefaat ettirmek istiyor. Şu Hırka-i Şerif ve Tâc-ı Şerif hürmetine Hz. Muhammed ümmetini affet!’

Hâtiften nida gelir: ‘Yâ Üveys! Seni sana bağışladık.’

‘Hayır, Ya Rabbî! Ben kendi nefsimi istemem, Ümmet-i Muhammed yanmasın’ diyerek secdeye kapanır.

Yine nida gelir: ‘Dörtte birini bağışladım, kalk ya Üveys’ ‘Tamamını affetmedikçe kalkmam Ya Rabbî!’ ‘Yarısını affettim, kalk ya Üveys!’

‘Hayır, ya Rabbi, tamamını affetmeyince kalkmam.’

‘Ümmetin dörtte üçünü affettim, kalk ya Üveys.’

‘Kalkmam ya Rabbî.’ Bu sırada Hz. Ömer (ra) gelir.

‘Nerde kaldın Üveys?’ der. ‘Ah kardeşim, niye acele ettiniz, gelmeseydiniz, Ümmet-i Muhammed’in tamamı affedilmeyince secdeden kalkmayacaktım’, der. Hz. Ömer (ra) ‘Bize biraz öğüt ver, ya Üveys!’ der.

Üveys, ‘Siz Rabbinizi bilir misiniz?’ der.

‘Tabi biliriz’, dediler. ‘Rabbinizden başka kimseyi bilmeyin’, der onlara.

Yani siz Allah’ınızla meşgul olun, başka şeylerle meşgul olmayın. Kalbinizde Allah olsun. ‘Allah’ınız sizi bilir mi?’, ‘Tabii Allah’ımız da bizi bilir.’ ‘Allah’tan başka kimsenin sizi iyi bilmesine rağbet etmeyin, Allah razı olsun yeter’, der Üveys el-Karanî.

Hz. Ömer (ra) Üveys’in çuldan elbisesini kaldırır bakar, içinde on sekiz bin âlemi görür. Hırka-ı Şerif’ten sonra Üveys’in şanı yükselir, herkes ziyaretine koşar. Bunun üzerine Üveys şöhretin afetinden korkar, o beldeyi terk eder. Fırat kenarına gider ve o bölgede vefat eder.[3]

Allah şefaatinden sizleri ve bizleri mahrum etmesin! Âmin!

Hamdolsun âlemlerin Rabbi olan Allâh’a!

[1] Hâkim, Müstedrek, 3/402; Ebu Nuaym, Hilyetü’l-Evliya, 2/102; Zehebi, Siyeru A’lâmi’n-Nübelâ, 4/31.

[2] Taberâni, Mu’cemü’l-Kebir, nr. 6358; Münavî, Feyzü’l- Kadir, 7/3586; Acluni, Keşfü’l-Hafa, nr. 659.

[3] Feridüddin Attar, Tezkiretü’l-Evliya, Hazırlayan: Süleyman Uludağ, Semerkand Yay., İstanbul, 2014, s.73.

Şubat 2023, sayfa no: 32-33