Âriflere Göre Güzel Ahlâk

Kıymetli kardeşlerim! İslâm ârifleri, insanlığın saadeti için gerekli olan güzel ahlâk mevzuunda muhtelif târifler yapmışlardır. Hz. Ali’ye (Ra) Güzel Ahlâk: 

• HARAMLARDAN SAKINMAK

Haramlardan sakınmak, başkasının ırzına namusuna bakmamak; şehvet gözüyle değil şefkat gözüyle bakmak, hıyânet gözüyle değil siyânet gözüyle bakmaktır.

• HELÂL RIZIK TALEP ETMEK

Rızkın helâlinden olması, şüpheli şeylerden uzak durmak ve vera’ ölçüsünde hareket etmekle olur. Rızık helâl olmazsa ibâdet ü tâatten, yapmış olduğumuz evrâd ü ezkârdan mânevî haz alamayız.

• EHLÜ İYÂLİYLE HOŞ GEÇİNMEK

Âilesi ve çocuklarına karşı rahmetle muamelede bulunmak, güzel ahlâkın olmazsa olmaz şartlarındandır. Toplumda öyle kimseler var ki âilesine karşı zâlim kesiliyor. Çocuğuna tokat vuruyor burnunu kanatıyor. Kendi öfkesini teskin için kaldırıp yere çarpıyor ciğerpâresini. Olur mu kardeşlerim, hiç Allah râzı olur mu? ABDULLAH TÜSTERÎ (ks) GÜZEL AHLÂKI ÜÇ ANA ESASTA TOPLAR:

1. Halktan Gelen Bütün Ezâlara Tahammül Etmek

Yâni Hazreti Yûnus’un “sövene dilsiz, dövene elsiz gerek” şiârına sımsıkı yapışmak; bu, dervişliğin önemli bir parçasıdır. Tahammül etmeyip karşısına dikilip düşmanlığın devâm ettirilmesi ise asla doğru değildir.

2. Halktan, Yapmış Olduğu İyiliği Mukâbilinde Mükâfât Beklememek

Yâni iyiliği sâdece Allah rızâsı için yapmak. Yoksa neye yarar iyilik, yapıp yapıp da başa kaktıktan sonra? Bir insana kırk yıl iyilik yapsan da bir defa başına kaksan kırk senelik yaptığın iyilik mahvolup gider.

3. Zâlimlere Bile Merhamet Etmek

Zâlimlere merhamet etmek demek o kimselerin ıslâhı için duâ etmektir. Üstâdımız Sâmi Efendi Hazretleri (ks): “Ben böyle bir durumda ‘Yâ Rabbi! Şu zâtın bana ettiği kötülüğe karşılık onu ıslâh et ve onu râzı olacağın hâlis kulların zümresine ilhâk eyle!’ derim.” buyuruyor. Merhum pederim Mustafa Hulûsi Efendi (ks) birçok muârızları olduğu hâlde, “Oğlum Hasan!” dedi, “Rabbim kalbime öyle bir genişlik lütfetti ki bana kötülük eden bütün din kardeşlerime hakkım helâl olsun, bu yüzden velî olsunlar inşâallâh.” Bakınız, “Kahhâr” ism-i şerîfinle kahreyle, demiyorlar. Bizim gibi değil Hakk dostları. Zîrâ büyüklerin kalbi dâimâ Mevlâ ile olduğu için onlar böyle ufak şeylerle meşgûl olmazlar. Hamdolsun Âlemlerin Rabbi olan Allâh’a. Kalemdar