Yapay Zekâ ile Arapça Öğrenmek: Kendi Yolculuğumdan Gençlere Bir Rehber

Yıllar önce Arapça öğrenmeye karar verdiğimde klasik yollarla başladım. Kurslara katıldım, kitaplar okudum, defalarca gramer tekrarı yaptım. Dili sevdim, emek verdim; ama ne zaman akademik bir sınava hazırlansam, bildiğimi sandığım kelimeleri anlamaz; anladığım cümleleri ise paragrafta yerine oturtamaz hâle gelirdim. Özellikle YDS ve YÖKDİL gibi sınavlarda metinlerin dili, kurgusu ve çeldiricileri bambaşka bir dünya gibi gelirdi. 

Sınava birkaç ay vardı. Başlangıçta yeni bir kursa yazılmak istedim; fakat 3-5 gün devam edip bırakacağımı düşündüğüm için vazgeçtim. Sonra aklıma yapay zekâ ile çalışmak geldi. Yöntemin işe yarayıp yaramayacağını bilmediğim için de bu yazıyı özellikle sınav sonucumu öğrendikten sonra kaleme almak istedim. Sınav sonucum istediğim not olmasa da paragraf sorularını fullemiştim ve bu, şu aşamada beklediğimden daha iyi bir sonuçtu. Şimdi öncelikle tecrübe ettiğim kendi sürecimi, ardından da dile yeni başlayanlar için denenebilecek yöntemleri anlatacağım.

Arapça konusunda iyi bir seviyedeydim. Metinleri okuyup anlayabiliyordum; ancak kelime bilgim çok zayıftı ve nereden başlayacağımı bilmiyordum. Yapay zekâya ilk söylediğim şey bir plan yapmasını istemek oldu: 

“Ben C1 seviyesindeyim. YDS’den 80+ almak istiyorum. Günlük ortalama bir saat ayırabilirim. Buna göre bir çalışma planı hazırlar mısın?” 

Yapay zekâ bana hem net hem uygulanabilir bir yol haritası çıkarttı: kelime çalışmaları, paragraf analizleri, sınav simülasyonları ve haftalık tekrar günleri… Üstelik her şey benim seviyeme ve ihtiyaçlarıma göre hazırlanmıştı. Önce eksiklerimi belirledik. Bağlaçlar konusunda zorlanıyordum; bu konuda özel egzersizlerle destek aldıktan sonra ilerlemem hızlandı. 

Sınavda özellikle sosyal temalardan sorular çıkıyordu. Bu nedenle yapay zekâdan konu başlıklarına göre 200-300 kelimelik paragraflar hazırlamasını istedim. Her paragraftan sonra kelime analizleri oluşturduk. Yeni kelimeleri yalnızca anlamlarıyla değil, bağlam içinde ele aldığım için kelimeleri liste hâlinde ezberlemek yerine, metinlerde nasıl geçtiğini fark ediyordum. Özellikle paragraf sorularında beni ileriye taşıyan da bu oldu. 

Örnek prompt:

“Ekonomi konulu Arapça 200 kelimelik bir metin hazırla. Metinde geçen tüm kelimelerin Türkçelerini ve eşanlamlılarını ver. Ayrıca paragrafa dair Arapça 3 soru hazırla. Sorular; paragrafın ana fikrini bulma, paragrafta bir kelimenin eş anlamlısını sorma ve paragrafı doğru anlama üzerine olsun. Cevapları benden bekle.” 

Her gün bu şekilde paragraflar üzerinde çalışmaya başladım. Yanlış yaptığım soruların da her birinin açıklamasını istedim. Kelimeler için gün sonu testleri hazırlatıp kendimi test ediyordum. Burada dikkat edeceğiniz en önemli şey, tüm çalışmayı aynı sohbet üzerinden “devam edelim” diyerek sürdürmeniz. Yoksa yapay zekâ bellek yenilemesi yaptığı için her seferinde yeni komutlar girmenizi ister; bu da sizi yorar. Ayrıca yapay zekâda zaman mefhumu Türkiye saatine göre işlemeyebilir. O nedenle tarih ve saatleri sizin vermeniz gerekir. 

Örnek prompt:

“Bugün 7 Temmuz, Türkiye saatiyle 20.00. Saat 23.30’a kadar çalışabilirim. Devam edelim.” 

Tabii bu süreçte zaman zaman program dışına çıktığım da oldu. Çalışmaya ara verdiğimde geri dönüşlerim, “İki haftadır çalışamıyorum; daha önceki kelimeleri ve kaldığımız yeri özetleyip bana toparlanmam için yeni bir plan yapar mısın?” şeklinde olurdu. Böylelikle son çalıştığımız konularla ilişkili hızlandırılmış bir tekrar programı alıyordum. 

Sınava birkaç hafta kala çıkmış sorulara yöneldim. Soruyu doğru veya yanlış çözüp fotoğrafını yapay zekâya attım ve benden soruyu açıklamasını, kelime listesi hazırlamasını, kelimelerin eş anlamlılarını ve fiil–harf-i cer listelerini istemesini talep ettim. Burada dikkat edeceğiniz en önemli şey, sorunun cevabını yapay zekâya sizin söylemeniz olmalı; çünkü aksi hâlde kendi mantığına göre cevaplayabiliyor.

Ayrıca yapay zekâ ile yaptığım bir diğer önemli çalışma, Arapça haber sitelerinden metin getirmesini ve kelime listesi çıkarmasını istemekti. Ekonomi, kültür, Arap dili, coğrafî ve bilimsel konularda sitelerin isimlerini vererek metinler istediğimde, bunlara uygun sorular da hazırlatıyordum. 

Tüm bu süreç bana Arapçayı bağlam içinde, düşüne düşüne öğrenmeyi ve sınavlara yalnızca dilsel değil, stratejik açıdan bakmayı öğretti. Eğer bir dilde temeliniz varsa ama ileri seviyeye çıkmakta zorlanıyorsanız, yapay zekâ ile çalışmak sizi ezberin dışına çıkarır. Bu yöntemi sadece sınavlar için değil, dilde kendinizi geliştirmek için de kullanarak okuma hızınızı ve kelime dağarcığınızı artırabilirsiniz. 

Sıfırdan Başlayanlar İçin

Sıfırdan başlayanlar için de bu yöntem işe yarar. Hatta belki de en sağlam başlangıç bu olabilir. Çünkü her öğrenci farklıdır: Kimi günde 15 dakika ayırabilir, kimi 1 saat. Kimi harfleri yeni öğreniyordur, kimi temel konuşmaları geçmiştir. Yapay zekâ size “sizin için” çalışan bir sistem sunar. Klasik ders planlarını, sizin zamanınıza, ilginize ve motivasyonunuza göre uyarlayabilir. 

Yeni Başlayanlar İçin Yapay Zekâya Verilebilecek Örnek Komutlar

(Seviyenize göre uyarlayıp kullanabilirsiniz) 

Arapçaya Sıfırdan Başlayanlar İçin

• “Ben sıfırdan Arapça öğrenmek istiyorum. Harflerden başlayarak bana 1 haftalık ders programı hazırlar mısın?”
• “Günlük konuşmada en çok kullanılan 20 kelime ver ve her biriyle birer cümle kur.”
• “Bana basit diyaloglardan oluşan 3 kısa metin hazırla. Türkçe anlamlarını da ekle.”

Orta Seviye Öğrenciler (B1–B2)

• “Ben orta seviyedeyim. 3 ayda B2 seviyesine çıkmak istiyorum. Günde 30 dakika ayırabilirim. Plan yapar mısın?”
• “Bana 150 kelimelik kısa bir metin yaz. İçinden 10 önemli kelimeyi çıkar, anlamlarını ver ve bu kelimelerle yeni cümleler kur.”
• “Fiil kipleri konusunda eksiklerim var. 10 cümleyle geniş zaman ve geçmiş zaman örnekleri ver.”

İleri Seviye – YDS / YÖKDİL Hazırlığı (C1 ve Üzeri)

• “C1 seviyesindeyim. YDS Arapça için 5 paragraf sorusu hazırla. Her sorudan sonra kelime analizlerini ver.”
• “Sınavda çeldiricilere takılıyorum. 3 örnek soru hazırla ve hangi şık neden çeldirici anlat.”
• “Çoktan seçmeli 10–20–30 soruluk deneme hazırla. Sorular boşluk doldurma tarzında olsun.”
• “Akademik metinler okumak istiyorum. Felsefe ve sosyoloji alanlarında 300 kelimelik 2 okuma parçası hazırla ve anlam soruları ekle.” 

Tekrar ve Motivasyon İçin

• “Son 2 haftada neler çalıştığımızı özetle ve bir tekrar planı hazırla.”
• “Çalışmaya ara verdim. Motivasyonumu geri kazanmak için 3 günlük hafif bir plan hazırlar mısın?”
• “Şu an zihnim çok dolu ama çalışmak istiyorum. Düşük tempolu bir çalışma yapalım.”

Bu yolculuğa nereden başlarsanız başlayın, önemli olan niyet ve devamlılıktır. Her gün küçük bir adım atmak büyük fark yaratır. Ve en güzel yanı, her adımda size yardım eden, tekrar ettiren ve yönlendiren bir sistemin olmasıdır. En önemlisi ise sizi eleştirmiyor ya da yargılamıyor oluşudur.

Senin yolculuğun nerede başlarsa başlasın, unutma: Dil öğrenmek yalnızca ezber değil, aynı zamanda kendini tanıma ve düzenli emek verme sanatıdır. Yapay zekâ bu yolculukta sadece bir araç değil, seni seninle tanıştıracak bir ayna olabilir.

İlk adımın, yeni bir dilin ve yeni bir senin başlangıcı olabilir. Bu örnek komutları diğer dillere de uyarlayabilirsiniz.

Ekim 2025, sayfa no: 16-17-18-19