Lahanalar (Lahana, Brüksel Lahanası, Karnabahar, Brokoli vd.)

Ümit Gedik HÂRİKA MADDE DİİNDOLİLMETAN (DIM) İlaç sanâyii, uygarlık hastalıklarına karşı sürekli daha fazla hap üretip dünyâ pazarına süredursun, tabiat araştırmacıları da bitkisel besinlerin tedâvi gücünü tespit ederek şaşırtmaya devâm ediyor. Lahananın içindeki diindolilmetan (DIM) tek başına meme kanseri hücrelerinin durmasına sebep oluyor. Düzenli olarak yendiğinde ya da besin takviyesi olarak alındığında DIM yalnız hormon bağımlı kanser türlerine karşı savaşmıyor, aynı zamanda da premenstrual sendrom (PMS) gibi hormonlara bağlı rahatsızlıklara, menopoz dolayısıyla olan şikâyetlere ve prostat sorunlarına karşı etkili oluyor.   KANSERE KARŞI TEDBİR: DIM – LAHANA Bol bol sebze yemek, kansere karşı korunmada uzun zamandır bir tabiî silah kabûl ediliyor. Bilhassa brokoli, brüksel lahanası ve karnabahar gibi lahana çeşitleri mümkün olduğunca sık sofraya konmalı. Peki bu turpgiller âilesinden olan sebzeler niçin bu kadar sağlıklı?   Kanser yavaşlatıcı/durdurucu etkiye sâhip olan (yeşil bitkilerdeki) klorofilin yanısıra, bir sağlık habercisi daha soframıza geliyor: Diindolilmetan (DIM).   Bu kuvvetli antioksidan, bu sebzelerdeki -glikozinolat denen kükürtlü bileşiğin grubundan bir etken madde olan- indol-3-karbinol isimli maddenin hazmı esnâsında oluşuyor. Lahanalar düzenli olarak yendiğinde DIM serbest radikallere karşı kuvvetli etki gösterir ve böylece hücre hasarlarına karşı doğal koruma sağlar.   DIM'in içindeki indol-3-karbinol'ün bu sebzelerin hazmı esnâsında dönüşmesi ayrıca, kanser hastalıklarının meydana gelmesiyle bağlantılı olan ikili proteinin durdurulmasına yol açar.   DIM – KANSERE KARŞI ETKİN Amerikan Kanser Araştırma Derneği'nin (American Association for Cancer Research) bir basın bildirisinde söylediği gibi, direkt olarak DIM ile tedâvi edildiğinde kanser hücrelerinin yayılması %80'e kadar azalma göstermektedir. DIM kanserin hastalık seyrini durduruyor görünmektedir.   Şimdiye kadar yapılan kemoterapi gibi alışılagelmiş tedaviler, (DIM gibi) yan etkisiz bitkisel alternatiflerin eşliğinde yapılabilir veya bu alternatif tedâvi yöntemi kimyâsal yöntemlerin yerine geçirilebilir. Tedâvi esnâsında DIM ile bağışıklık sistemi kuvvetlendirildiğinde kanser hücrelerinin yayılması zorlaşmaktadır.   New York'taki Memorial Sloan-Kettering Kanser Merkezi'nin bir araştırma ekibi, yaptıkları çalışma sonrası DIM'in özel kuvvetini meme ve prostat kanserini önleme ve tedâvide gözlediler.   DIM'in anjiyogeneze (kan damarları oluşmasına) mâni olduğu kabûl ediliyor. Kötü huylu tümörler de yeni kan damarları oluşumuna sebep olabiliyor ve bu damarlar vâsıtasıyla vücuttan, mümkün olduğunca çabuk büyümek ve yayılmak için ihtiyaç duydukları bütün besinleri ve hayâtî maddeleri karşılayabiliyorlar. DIM ile damar oluşumu sınırlandırıldığında, tümörlerin büyüme ve ilerlemesi de sekteye uğruyor.   Ekim 2012'de Amerika'da sunumu yapılan bir çalışma DIM'ı bir muhtemel anti-kanser ilaç olarak gösterdi. Elde edilen bilgiler kanser araştırmalarında çok sevindirici. Vücuttaki zehirli madde yükünü en aza indirmek için, geleneksel infüzyonların yerine DIM gibi bitkisel alternatifler konabilir.   DIM ayrıca östrojen metabolizmasına da yardımcıdır. DIM'e Dâir Herşey (All About DIM) isimli kitabın yazarları Michael Zeligs ve Scott Connelly'ye göre östrojen seviyesi, meme kanseri gibi hormon bağımlı belli kanser türlerinin gelişimi üzerinde önemli etkiye sâhiptir. Her iki bilim adamı DIM'in kanser durdurucu tesirini, onun östrojen ve testosteron hormonlarını düzenleyici özelliklerine bağlıyor.   DIM HORMONAL DENGEYİ DÜZENLER Vücuttaki östrojen parçalandığında hem faydalı hem de zararlı ara ürünler (metabolitler) ortaya çıkar. DIM, antioksidan özelliklere sâhip faydalı östrojen metabolitlerinin oluşmasını kolaylaştırır. Aynı zamanda DIM; fazla kilo, meme kanseri ve rahim kanseri için risk faktörü olan potansiyel zararlı östrojen metabolitlerini de azaltır. Premenstrual Sendrom (PMS) denen belirtiler de çok miktarda zararlı östrojen metabolitleri veya östrojen baskınlığı (dominansı) ile bağlantılıdır.   ÖSTROJEN BENZERİ ÇEVRE ZEHİRLERİNE KARŞI DIM Östrojen baskınlığı yalnız kadınlarda kanser riskini artırmaz, erkekler için de tehlikeli olabilir. Pestisitler ve sentetik hormonlar gibi östrojen benzeri hareket eden ksenoöstrojenlerle hem kadınlar hem erkekler karşılaşmaktadır. 54 yaşındaki erkeklerdeki ortalama östrojen seviyesinin 59 yaşındaki kadınlardakinden daha yüksek bulunacağını kim düşünebilirdi ki? Erkeklerdeki bu doğal olmayan östrojen baskınlığı prostat bezinde değişmelere yol açabilir.   DIM, çevre zehirlerinden alınan tehlikeli östrojenlerden kurtulma konusunda vücûdu destekleyebilir. Kim doğal ve işlenmemiş lahana sebzelerinden düzenli olarak yer veya DIM maddesini besin desteği olarak alırsa, kendisini kanser tetikleyici çevre zehirlerine karşı kuvvetli hâle getirmiş olacaktır. Böylece östrojen metabolizması etkilenir, daha az zararlı östrojen metabolitleri ortaya çıkar ve istenmeyen östrojen baskınlığının önüne geçilmiş olur.   DIM SICAKLIĞA KARŞI DUYARLIDIR - LAHANA SEBZELERİNİ MÜMKÜN OLDUĞUNCA ÇİĞ YİYİN Hafta boyunca lahana sebzelerini çok defa menünüze alın ve hormon kaynaklı sıkıntılar ve östrojen benzeri hareket eden çevre zehirlerine karşı kendinize lezzetli bir sofra hazırlayın.   Faydasını tam olarak elde edebilmek için bu sebzeleri mümkün olduğunca çiğ tüketmek mühimdir. Sebze pişirildiğinde ısıya hassas Indol-3-karbinol maddesi neredeyse yarıya iner ve onun son ürünü olan DIM maddesinden de maalesef daha az faydalanılabilir.