Din ve İmân Kavramlarının Doğruluk ve Geçerlilik Şartları

Kurân-ı Kerim'de 'islâm' için, "Allah (c.c) katındaki din, İslam'dır."(Al-i imran,19) tabiri yer almaktadır. Sünnet-i Seniyye'de din; inanç, ibadet, itaat, haya, nasihat manâlarında geçmektedir. Cibril Hadisi'nde Peygamberimiz (s.a.v), iman, islâm ve ihsânı, 'din' olarak tanımlar. (Buhâri, iman 37) Dinlerin sınrflandırılması: 1 .Hak din: İslâm. 2. Tahrif edilmiş dinler: Hristiyanlık ve Yahudilik. 3. Çok tanrılı dinler: Mecusilik, Eski Yunan ve Roma dinleri 4. Kurucusu insan olan dinler: Budizm, Hinduizm, Şamanizm, Konfüçyanizm. Dinimizin Özellikleri Kaynağı vahiydir:"Size iki şey bırakıyorum. Bunlara uyduğunuz müddetçe asla sapıtmayacaksınız: Allah'ın (c.c) Kitabı ve Rasulü'nün (s.a.v) sünneti." (Muvatta, Kader 3, (2, 899)). Kur'ân ve Sünnet, İslam dininin iki önemli kaynağıdır. Kur'ân-ı Kerim, vahyi metlüvdür (okunan vahiy); Sünnet ise vahyi gayri metlüvdür. Bozulmamıştır:"Kur'ân'ı biz indirdik onu koruyacak olan da biziz." (Haşr,7) Evrenseldir:"Biz, seni âlemlere ancak rahmet olarak gönderdik." (Enbiya, 107) Kuşatıcıdır:"Biz, Seni bütün insanlara müjdeleyici ve uyarıcı olarak gönderdik.' (Sebe,20) Çözümcüdür:"İnsanlara, kendilerine indirileni açıklaman için ve düşünüp anlasınlar diye sana da bu Kur'ân'ı indirdik." (Nahl, 44). Uzunluk, derinlik ve genişlik boyutu ile "islâm", sadece bütün insanlara gelmekle kalmamış zaman ve mekân bakımından da kıyamete kadar devam edecektir. İmân: Kalp ile tasdik, dil ile ikrar, âzâlarla amel etmektir. (El vecizu fi akideti selefi salihin) "Gerçekten iman edip salih ameller işleyenlerin konakları, firdevs cennetleridir." (Kehf, 107) İman, 2 çeşittir: İcmali imân: iman edilecek şeylere, kısaca ve toptan iman etmektir. Şahadet kelimesini söyleyip, kalp ile tasdik etmektir. Tafsili iman: iman edilecek esasların her birine ayrı ayrı, açık ve geniş bir şekilde iman etmeye denir. Üç mertebesi vardır: a. Allah'ın (c.c) varlığına ve birliğine, Hz. Muhammed'in (s.a.v) peygamberliğine ve ahiret gününe iman etmektir. b. Allah Teâlâ'nın varlığına ve birliğine, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, ahiret gününe, öldükten sonra dirilmeye, cennet ve cehennemin, sevap ve azabın hak olduğuna, kaza ve kadere imân etmektir. c. Hz. Muhammed'in (s.a.v) Allah Teala' dan alıp getirdiği ve bize kadar, tevatür yoluyla ulaşan bütün haberleri, bütün ayetlerde açıkça bildirilen hükümleri mütevatir hadislerle sabit olan hususları Allah (c.c) ve Peygamber'in (s.a.v) bildirdiği şekilde doğrulamaktır. Mesela; faizin haram olduğuna iman etmek. (Dini kavramlar sözlüğü) Tafsili iman ile Müslümanın imanı yücelir, olgunlaşır, sağlam temeller üzerine oturur. İman Yönünden İnsanlar: Mümin: Allah' a (c.c) Hz. Peygamber'e (s.a.v) ve O'nun haber verdiği şeylere yürekten inanıp kabul ve tasdik eden kimseye denir. (Diyanet ilmihali, cilt 1) Münafık: Kalbi ile inanmadığı halde, inkârını saklayıp dili ile inandığını söyleyip, mümin görünen kimseye denir. (Dini kavramlar sözlüğü) 'insanlardan bazıları da vardır ki, inanmadıkları halde, Allah'a (c.c) ve ahiret gününe inandık derler.' (Bakara,8) İrtidat: Dinden dönmektir. Hükmü: Bir müslüman erkek, dinden dönerse hapsedilir ve kendisine islâm arz edilir. Bundan sonra, müslüman olursa olur, yoksa öldürülür. Dinden dönen kadın, öldürülmez fakat hapsolunur. (El ihtiyar li talilil muhtar) Şirk: Allah'ın (c.c) tanrılığında, isim, sıfat ve fiilerinde eşi, dengi ve ortağı bulunduğunu kabul etmektir. (Diyanet ilmihali, cilt 1) ikiye ayrılır: a. Büyük şirk: Bir şeyi Allah' a (c.c) ortak koşmaktır. Bu, en büyük küfürdür. Allah (c.c), kendisine şirk koşulmasını affetmez. b. Küçük şirk: Yapılan ibadette, Allah'ın (c.c) gayrisini gözetmektir. O da riyadır. ( El müfredat fiğaribil Kur'ân) Büyük günah: Her türlü inkâr, şirk, nifak büyük günahtır. Mesela; haksız yere yetim malı yemek (Nisa, 2), zina (Necm, 22). Büyük günah işleyen mümin, imandan çıkmaz. Fasık ve asi olur. Tevbe etmeden ölürse, Allah'a (c.c) ya bağışlar ya da günahı nispetinde cehennemde cezalandırır. Sonra da cennetine girdirir.

Alemdar-Ali Ramazan Dinç Efendi (ks)