Çocuklarınıza Değer Verin / Elif E. Bayraktar

Toplumdaki en küçük, en temel birim olan āilede değerler yitirilmişse, bireyleri arasında sevgi, saygı ve berâberlik duyguları körelmişse, toplumu bekleyen ahlâkî çöküntüdür. Bunun ardından, milletin de varlığının devâmı zorlaşır. Toplumun her kesiminde, arkadaşlık ilişkilerinde, çalışma ortamlarında, okullarda ilişkiler beklenti ve çıkarlar üzerine kurulur ve kıskançlık, ikiyüzlülük, alaycılık, dedikodu gibi kötü davranışlar ortaya çıkar.

Bugün āile içinde dînin öngördüğü güzel ahlâk konusunda eğitilmemiş olan, çevrenin ve özellikle televizyon programlarının ve sosyal medyanın yoğun telkinlerden etkilenen gençlerin hattâ çocukların ahlâk dışı davranışlara yöneldiklerini, alkol ve uyuşturucu kullanmaya başladıklarını ve şiddet eğilimli olduklarını görüyoruz.

Sâdece büyük kentlerde değil, küçük şehir ve kasabalarda dahi aynı sorunlar gündemde. Āileler çocuklarına gereken ilgiyi göstermiyorlar. Çocukların gizli alışkanlıkları var ve āileleri bundan habersiz. Arkadaş çevresi çok önemli olduğu halde, āileler tâkip etmiyorlar.

Tek başına iken çok sâkin ve terbiyeli olan bir çocuk, arkadaş ortamında tamâmen farklı bir kişiliğe bürünebiliyor. Çocuklarda özenti ise had safhada. Çevresindeki pek çok şeye duyarsız kalan genç, arkadaşının kendisininkinden daha gelişmiş olan bilgisayarı karşısında ıstırap çekiyor. Ya da bir arkadaşında gördüğü yeni bir telefon, onun canını yakıyor, mutsuzluğu için yeterli oluyor. Gençler karşı cinse kendilerini beğendirme çabası içindeler. Dejenere bir hayâtı ādetâ enjekte eden gençlik dizilerinin etkisinde kalıyor, oradaki karakterleri taklîd ediyorlar.

Ne Yapmalı?

Allah, insanı din fıtratı üzere yaratmıştır. Batılı psikologların, “doğal dinsel işlev, dînî eğilim ve duygu, dînî inanç tohumları, insiyâkî temâyül, dînî potansiyel” adını verdikleri kavramlar, İslâm inancındaki fıtrat prensibinin karşılığıdır.

İnancın özü güzel ahlâktır. İnsanın da özüdür ahlâk ve özellikle çocukluk döneminde şekillenir. Toplumumuzda sıkça karşılaştığımız gibi, ‘çağdaş’ birer anne-baba olma adına çocukları inanç konusunda bilgilendirmemek büyük yanılgıdır. İnanç hayat için en değerli ve öğrenilmesi en gerekli şeydir ve çocuk da bu önemli şeyi kendi çabasıyla bulmaya itilemeyecek kadar değerlidir.

İnançlı yetiştirilen çocuk ruhsal yönden daha dengeli olur. Kaldı ki çocuk zâten cevâbını bilemediği/anlayamadığı olayları, göremediği bir güce bağlar. O güç bāzan izlediği çizgi filmdeki bir karakter bāzan da Allah'tır. O halde zâten 'gizemli' bir gücün olduğunu düşünen çocuğa, bu sorunun birden fazla değil, yalnızca bir cevâbı olduğunu anlatmak gerekir.

Doğduğu andan itibâren, öğrenme isteği içinde sürekli etrâfını araştıran çocuk, bilgiye 'aç'tır. Bu sebepledir ki, bir anne babanın çocuğunun iyiliği için yapması gereken ilk şey, Allah sevgisini ve O’nun sevgisini yitirmekten korkmayı küçük yaşta ona öğretmektir. Çocuğa Allâh’ın varlığı, büyüklüğü ve gücü anlatılmalıdır. Çocuk; çevresinde gördüğü her şeyin, içtiği suyun, soluduğu havanın, yediği sebze-meyvenin, sāhip olduğu bedenin, gözlerinin, kulaklarının, kalbinin nasıl var olduğu ve bunları kimin yarattığı hakkında düşünmeye yönlendirilmelidir.

Çocuk her olayı Allâh’ın yarattığını ve hayırla yarattığını, hastalandığı zaman ona şifâ verenin Allah olduğunu, Allâh’ın onu çok sevdiğini, onun duālarını işittiğini öğrenmeli, tek dostu ve yardımcısının Allah olduğunu küçük yaşlarından itibâren bilmelidir.

İnançlı yetiştirilen çocuk, yaşı ne kadar küçük olursa olsun, olgun bir akla ve ahlâka sahip olacak, karşılaştığı olaylar karşısında duygusal açıdan çöküntüye uğramayacak, hoşuna gitmeyen bir şeyle karşılaştığında ağlamayacak, yakınmayacak, olayların Allâh’ın kontrolünde olduğunu bilecek, tevekkül edecek, güzel tavır gösterecek ve en önemlisi sorumluluklarının bilincinde olacaktır.

Anne baba, ahlâkı, kişiliği ve karakter özellikleriyle iyi bir Müslüman modeli oluşturuyorsa iyi birer örnektir ve Allâh’ın dilemesiyle çocuklarının güzel ahlâk özelliklerini kazanmasına vesîle olurlar.

"Çocuklarınıza değer verin, güzel ahlâk öğretin ve onlar için Allah'tan bağışlanma dileyin.”

(Bihar'ul-Envar, c.104, s.95)

 Haziran 2022, sayfa no: 6-8