Bağımlı Olma Özgür Ol / Tülay Turhan

Teknolojinin gelişmesiyle birlikte madde bağımlılığı da çeşitleniyor. Gündemde gençlerin maddeye bağlı ölümleri yer alıyor. Özellikle sentetik marihuana, laboratuvar ortamında ot ve benzeri maddelerin kimyasal likitlerle spreylenmesi sonucu oluşturulan, normal marihuananın içinde bulunan THC maddesi gibi etki yapması beklenen bir uyuşturucu türüdür. İlk olarak 2004 yılında Avrupa’da üretildiğinde ‘’zararsız’’, ‘’marihuanaya yasal bir alternatif’’ ve ‘’tasarımcı uyuşturucusu’’ gibi açıklamalarla pazarlanmıştır. Ülkemizde son birkaç yıldır bulunmasına rağmen kullanımı çok hızla yaygınlaşmıştır. Geçtiğimiz günlerde uzun süredir sentetik kannabinoid bağımlısı iki gençle görüştüm. Gençler arasında hızla yayılan ‘nargilede sentetik kannabinoid içimi’ne vurgu yaptılar. Kamuoyunu aydınlatmakta ve uyarmakta fayda var. Sâdece sentetik maddelerin değil bütün uyuşturucu maddelerin hedefi genç nüfustur. Bağımlılık illeti her ülke için ciddî bir millî güvenlik sorunudur. Bu bütün dünyâda böyledir. Geçtiğimiz haftalarda bir bilim insanının demeci çok dikkati çekti ve tartışıldı. Uyuşturucu bağımlılığına karşı ilaç geliştirme çalışmaları yapan Üsküdar Üniversitesi Nöropsikofarmakoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Tayfun Uzbay; Türkiye’de son yıllarda artan, sıvı kimyâsal maddelerin karıştırılmasıyla elde edilen bonzainin doğrudan doğruya genç nüfûsa yönelik olarak yapılan biyolojik bir silah olabileceğini dile getirdi. Bonzai adı verilen sentetik uyuşturucu kullanımı sebebiyle meydana gelen ölümlerin “salgın” olarak adlandırılabileceğini belirtti ve “Bunun basit bir uyuşturucu meselesi olarak değerlendirilmemesi gerekir” sözleriyle konuya vurgu yapmış oldu.   Prof. Dr. Uzbay, bonzai ölümlerinin kuşkuyla karşılanması gerektiğini ve bonzai sebebiyle hayâtını kaybeden gençlerin âileleri ile işbirliğine gidilerek otopsi yapılması gerektiğini söylüyor. “Bonzainin sentetik bir madde olduğu ve sürekli formülü değiştirildiği için tespit edilemediği söyleniyor. Bu bana bilimsel anlamda çok inandırıcı gelmiyor. Bunun içeriğinin ve ölen çocukların başka ne tür alışkanlıklarının olduğunun araştırılması gerekir. Bonzai içip ölmeyen de bir sürü insan var. Hayâtını kaybedenler bu kimyâsalı başka bir ilaçla birlikte mi alıyorlar? Vücut geliştirici mi kullanıyorlardı? Yoksa genetik yatkınlıklarından dolayı aldıkları bu kimyâsalla karşılaştıkları için mi ölüyorlar? Yoksa bu maddeye başka bir zehir mi katılıyor? Bunları bilemiyoruz.   Bunları çok dikkatli araştırmamız lazım. Sâdece belli yerlere baskın yaparak bonzai problemi ile başa çıkmak mümkün değil. Çok yönlü laboratuvar çalışmaları ile ölümlere yol açan asıl maddenin ne olduğunun belirlenmesi gerekir. Bonzai basit bir uyuşturucu olayı değil bir biyolojik saldırı da olabilir. Ülkemizin güneyinde bir savaş var ve oradan çok fazla şeyler girip çıkıyor.”   Dünyâ târihinde başka ülkelerde uyuşturucuya bağlı kitlesel ölümlerin meydana geldiğini hatırlatan Prof. Dr. Uzbay, “20. Yüzyılın ikinci yarısında Amerika’da bir grup genç parkinsonlular bulundu. Bir yaşlılık hastalığı olan parkinsonun 20li yaşlardaki bu gençlerde görülmesi bilim dünyâsında şaşkınlık uyandırmıştı. Bu arada uzman bir akademisyen, kendisine gelen gerek adlî gerekse tıbbî vakaları gözlemledikçe vahim durumun farkına varıyor ve vicdânının sesini dinleyerek ‘çok âcil’ diye gönderdiği mektubunda âileleri uyarıyor ve âdeta haykırıyor: “Sentetik kannabinoid bağımlısı gençler son dönemlerde bu illeti nargilelerde içmeye başladılar. Bu durumu gören ya da bilen sanıyor ki gençler nargile içiyorlar. Oysa durum öyle göründüğü gibi değil. İçilen kesinlikle nargile değildir. Nargilede tüten duman, tütün değil sentetik zehirdir. Anne ve babaları uyarıyorum. Evdeki nargile düzeneklerini zaman kaybetmeden imhâ edin. Ne yazık ki çoğu nargile salonunun bu durumdan haberi bile yok. Sentetik kannabinoidlerin öldürücü etkisi yazılı ve görüntülü medyada işlendikçe gençler ihbar edilme korkusuyla içecek yer bulmada zorlanıyor. Bu sefer de kimsenin şüphelenmeyeceği ve aklına getiremeyeceği nargile devreye giriyor. Nargile içilen ortamda tütün koyulan bölmenin yerine sentetik kannabinoid eklenerek gençler ne yazık ki bu zehiri ciğerlerine çekiyorlar. Konuyla ilgili olarak aileleri uyarmak ve dikkatlerini çekmek boynumuzun borcudur.”   ÂİLELER NASIL FARKETMELİDİR? Bâzı âilelerin çocuklarının madde bağımlısı olduğunu 10 yıl veya 4 yıl sonra farkettiklerini söylediklerini duydum. Âilelerin çok dikkat etmesi lâzım bu durumda çünkü yaşanan ölümlerin her geçen gün sayıları artmaktadır. Ebeveyn olarak görev sizlere düşüyor. Nasıl farkedilebilir: Eve geç geliyorsa, asabî davranıyorsa, cep telefonu çok sık çalıyorsa, gözbebekleri büyük veya gözleri kızarıksa, uyku hâli oluyorsa, içine kapanıksa ve kimseyle konuşmuyorsa, mide bulantısı, konuşma bozukluluğu varsa, ansızın aşırı tepki verip panikatak gibi bir davranış biçimine giriyorsa sizin de evlâdınız kullanıyor olabilir. Benim çocuğum kullanmaz demeyin. Alkol ile birlikte alındığı vakit ölümü hızlandıran bu madde adını tabak ya da taş üzerinde yetiştirilen (bon(tabak), sai (ağaç)) minyatür ağaçtan alır. Satıcıların gençlere “Bir fırt nedir ki? Bir fırt’tan bir şey olmaz. En fazla güleriz, eğleniriz, coşarız.” câhilliği ve söylemiyle sattığı, daha ilk kullanımında insanı ölüme götüren bu sinsi zehiri toplumun tüm kesimlerinin bilmesinde fayda var. Tıp otoritelerinin yaptıkları açıklamalara göre Bonzai, içindeki zehirli kimyâsal maddelerin etkisini artırma amacıyla içine fare zehiri, saç spreyi gibi maddeler katılarak piyasaya sürülüyor. Bonzai etkisiyle yaşananlar: Panik atak, ölüm hissi, kalp ritim bozuklukları, kalp krizi riski, aşırı kilo kaybı, terleme, kocaman sivilceler. Psikopati (kişilik bozukluğu) riskini artırması, yoğun bir açlık hissi, artan şekilde ağız kuruluğu, göğüs ağrısı, kan basıncında ve kalp ritminde artış, sürekli halsizlik, iştah kaybından dolayı zayıflama, göz kızarıklığı. İlk defa kullanımlarda, yüksek miktarda alınması durumunda ise bad trip denilen ve ölümle sonlanan vakalar da yaşanabiliyor.   GENÇLER UYUŞTURUCUYA HAYIR DİYEBİLMELİ Uzak dur, hayır de, ortamdan kaç. İnanma, korkma, çekinme, önemli olan sensin unutma. Sigara ortamında bulunma, uzattıklarında hayır demesini bil, konuşulanlara aldırma. Bırak ‘içemiyor, bilmiyor, çocuk, sübyan’ desinler, aldırma, sakın elini uzatma. Bir gün o el seni yakacak el olur unutma. Önce sigaradan geçer uyuşturucunun yolu. ESRAR BONZAİ EXTAZİ KOKAİN bunların ortamlarından uzak dur. Korkma zorla veremezler. Tehdit ederler, inanma sakın. ‘Bir kereden çok şey olur’ der narkotik polisi İsa ALTUN hocamız. Sakın içme, inan çok şey olur. En önemlisi, her şeyden önemlisi çevre. Sakın bilmediğin arkadaşınla bir yere gitme; kendinden, âilenden başka kimseye güvenme. Arkadaşlarına dikkat et, kolana meyve suyuna atarlar haberin olmaz. Gözleri irileşen, asabî, ağzı bozuk, özellikle façalı gençlerden uzak dur. Unutma her şeyden ve herkesten önce sen koruyacaksın kendini ve geleceğini ve seninle beraber doğacak nesillerini… Sen evlâdın kullansın ister misin? Bence istemezsin. O zaman sakın bunu kendi âilene yaşatma; koru kendini, hayallerini, ideallerini, gençliğini.. Kimsenin senin verdiğin doğru kararlarını yıkmasına izin verme. Bir kere ’hayır ben KULLANMIYORUM’ de. Bunu dediğinde birçok şeyi başarmış olursun… Saygılarımla