Ahududu

Ahududu dünyâdaki en sağlıklı meyvelerden biridir. Gülgiller āilesine mensuptur ve sayısız çeşidi vardır.

Besin Değerleri

Ahududunun içeriğinde su oranı yüksektir. Şeker ve yağ oranı ise başka birçok meyveyle karşılaştırıldığında oldukça düşüktür. 100 gr. tâze ahudududa 84.3 gr. su, 6.7 gr. lif (1,4 gramı suda çözünen 5,3 gramı suda çözünmeyen lif), 4.8 gr. karbonhidrat (şeker: 1.8 gr glikoz ve 2 gr. fruktoz), 1.3 gr. protein ve 0.3 gr. yağ vardır. Ahududunun kalorisi azdır, 100 gr. tâze meyvede yalnızca 34 kcal bulunur.

Ahududu vitamin bombası değildir lâkin buna rağmen 200 gr. ahududu yiyerek günlük C vitamini ihtiyâcınızın yarısını ve E vitamini ihtiyâcınızın % 14'ünü karşılamış olursunuz. Bu vitaminlerin ikisi de antioksidandır ve bağışıklık sisteminizi harekete geçirir, iltihaplara karşı iyi gelir ve kanser riskini düşürür. Ahududu içinde birçok mineral madde bulunur fakat muhtevâdaki oranları düşüktür. En çok bulunan mineraller bakır, manganez, magnezyum ve demirdir.

Ahududu Bağırsaklar ve Sindirime Faydalıdır

Ahududu en fazla oranda lif ihtivâ eden meyvelerdendir ve kabızlığa karşı yardımcı olabilir. Bu etkiden içindeki küçük çekirdekler sorumludur çünkü çekirdekler meyveyle birlikte yenir. Ahududu suda çözülebilen lif maddeleri içerdiği gibi, Lignin ve Selüloz gibi suda çözünmeyen lifler de içerir.

Ahududu hazım faaliyetini düzenlerken tokluk hissini artırır, böylece fazla kilo riskini de düşürür. Büyük ölçekli uluslararası bir araştırma 2017 yılında gösterdi ki yüksek lif alımı diyabet, yüksek tansiyon, kardiyovasküler hastalıklar ve kolon kanseri gelişme riskini azaltıyor.

Şeker Hastalığında Ahududu

Çok düşük glisemik yüküyle ahududu kan şekeri ve insülin seviyelerini neredeyse hiç etkilemez. Tip-2 şeker hastalarının yemesi için uygundur.

Ahududu Fitokimyasallar İçin Mükemmel Bir Kaynaktır

Antosiyanin: Ahududuya rengini verir ve antioksidan işlevi görür.

Fenolik asit: Bu maddenin de antioksidatif etkisi vardır.

Ahududu Diyabet Riskini Düşürür

Yine Illinois Teknoloji Enstitüsü'nde gerçekleştirilen çalışmadaki sonuçlar diyabet riski altındaki deneklerin artan ahududu alımı netîcesi, kan şekerlerini kontrol etmek için daha az insüline ihtiyaç duyduklarını gösterdi.

Ahududu Kalp-Damar Hastalıklarından Korur

Ayrıca, ahudududaki fenolik bileşiklerin pıhtılaşma önleyici etkileri vardır ve kardiyovasküler sistemin tüm damarlarında bulunan endotel hücrelerine fayda sağlarlar. Endotel fonksiyonu iyileştirildiğinde ise, hipertansiyon ve ateroskleroz riski azaltılabilir.

Kanserden Korunmada ve Kanser Tedâvisinde Ahududu

Araştırmacılar, ahududunun yüksek dozlarda bile hiçbir yan etkisinin olmadığı ve özellikle kolon, meme, karaciğer, prostat, pankreas ve akciğerdeki tümörlerle ilgili olarak, kanser riskini azaltmak ve kanser hastalarına yardım etmek için mâkul ve faydalı bir beslenme stratejisi olduğu sonucuna vardılar.

Bunamaya Karşı Ahududu

Hattâ araştırmalara göre ahududu beyin için en iyi olan besinler arasında yer alıyor. Bunun sebebi, beyni serbest radikallerden ve iltihaplanmadan koruyan yüksek antosiyanin seviyeleridir. Antosiyaninler ayrıca bilişsel işlevleri geliştirmeye de yardımcı olabilir.

2018 yılında yapılan uluslararası bir çalışmada Alzheimer'ın meydana gelişinin glikasyonla yakından alâkalı olduğu tesbît edildi.

Araştırmacılar ahududunun sinirleri koruyucu etkisi olduğu ve glikasyonu önlediği sonucuna vardılar.

Ne Kadar Yenmeli?

Ahududu ne kadar olgunlaşmışsa antosiyanin oranı da o kadar yüksek demektir.

Bağırsak florasını daha iyi hâle getirmek veya bir kanser tedâvisine destek olmak üzere günde en az 25 gram siyah (cins) ahududu veya 50 gram kırmızı ahududu yenmelidir.

Meyveler tamâmen tâze olmalıdır. Çünkü ahududu çok hızlı küflenmeye meyillidir. Bu da bağırsak florası ve tüm vücûdun sağlığı için pek iyi değildir.

Histamin İntoleransında Ahududu

Ahududu vücutta histamin salınımını teşvîk edebilir. Histamin intoleransı olan kişilerde, az miktarda ahududu yedirilip vücûdun reaksiyonu gözlenmelidir. Şiddetli intoleransı olan kişilerin ahududu yemekten kaçınması iyi olacaktır.

Yaşadığınız Bölgenin Meyvesini Alın

Size yaşadığınız yerde yetiştirilmiş ahududulardan almanızı tavsiye ederiz. Çünkü bu meyve ne kadar uzağa seyahat eder ve ne kadar uzun süre depolanırsa, faydalı içeriğinde o kadar azalma olur ve meyvenin üzerinde gözle görünmeyen küflenme başlayabilir.

Ahududuyu Kendiniz Yetiştirin

İmkânınız varsa ahududuyu kendiniz yetiştirmelisiniz. Bahçede veya saksıda yetiştirebilirsiniz.

Bu iş için güneşli bir mekân ve geçirgen, besin açısından zengin bir toprağa ihtiyâcınız var. Ahududu rutûbetli yeri tercîh eder. Ortam kuru olduğu takdirde düzenli olarak sulayın fakat hiçbir zaman aşırı sulamayın.

En İyi Nasıl Depolanır?

Ahududu çok hassas bir meyvedir ve en iyisi hemen tâzeyken tüketmektir. Ayrıca meyveyi tam olgunlaşmış olarak toplamalı çünkü toplandıktan sonra olgunlaşmaya devâm etmez. Hasarlı, ezilmiş meyveleri sağlamlarından ayırıp küflenmeye karşı tedbir alın. Küflenenleri ise yemeyip atmalısınız.

Ahududu buzdolabının sebze-meyve gözünde 3 güne kadar saklanabilir. Bu meyve soğuğa duyarlı değildir, ideali 0-1 derecede saklamaktır. Ahududuları yemeden hemen önce akan suyun altında dikkatlice yıkayın.

Dondururken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Hemen yiyebileceğinizden fazlasını satın aldınız veya bahçeden topladıysanız bu ahududuları dondurucuya atmayı düşünebilirsiniz. Püre haline getirerek veya bütün hâliyle dondurabilirsiniz.

İşlenmiş Ahududu Da Sağlıklı

2019 yılında yapılan analizlere göre, hem hızlı dondurulmuş hem de püre hâline getirilmiş ahududular çok iyi vitamin ve mineral kaynaklarıdır. Lifinden faydalanmak husūsunda dikkat edilmesi gerekense ahududuyu çekirdekleriyle berâber yemektir.

2020 yılında Norveçli araştırmacıların tesbît ettiğine göre, pişirme sıcaklığı ne kadar yüksek olursa meselâ çileğin C vitamini ve antosiyanin seviyeleri o kadar azalır ancak ahududunun azalmaz.

Kaynak:

https://www.zentrum-der-gesundheit.de/ernaehrung/lebensmittel/obst-fruechte/himbeeren/Sybille Müller

 Temmuz 2022, sayfa no: 62-64