Telefon Bağımlılığıyla Savaş – 5 / Okan Kumbaracı

Ya âcil bir durum olursa!
Hocam hastamız var, kapatamıyorum.
İş yerinden âcil arayabiliyorlar. 

Dostlar merhaba,

Yukarıdakiler veya benzeri birçok nedenle telefonlarımızı kapatmanın veya eve girince bir kenara bırakmanın bir sorun olacağını düşünüyor olabilirsiniz. İnsanın sevdiklerini, yakınlarını merâk etmesi, onları düşünmesi ve onlar için endîşelenmesinden daha doğal bir durum da olamaz zâten. Gelgelelim bu endîşelerimiz özel hayâtımızın ihlâli ile sonuçlanabiliyor. Uygunsuz saatlerde istenmedik aramalar ciddî anlamda rahatsızlık verebiliyor.

Hâl böyle iken de telefonlarımız, kapatmak istesek de bir türlü kapatamadığımız cihazlara dönüşmekte. Hani “telefonlarımız âdetâ vücûdumuza yapışık bir organımız oldu bir türlü bırakamıyoruz” diye bir söylem var ya onu bir adım ileriye taşıyıp şu benzetmeyi yapmak sanıyorum yerinde olacaktır: Telefonlarımız herhangi bir organımız gibi değil otonom sinir sistemi ile çalışan (yâni kontrol edemediğimiz) bir organımız hâline geldi. Nasıl ki kalbimizin veya beynimizin çalışmasını durduramıyoruz telefonlarımızı da bir türlü kapatamıyoruz. Böylece bağımlılığımız daha da güçlenmekte ve artık geri dönülemez diye düşünülebilecek bir noktaya gelmekte.

Ama bu durumda da yapabileceğimiz şeyler var. Belirttiğimiz endîşelerimizi artırmadan bağımlılığımızı azaltacak hem de içimizi rahat ettirecek şu fikirler hayâtınızı kolaylaştırabilir: 

• Çift hatlı telefon (Âcil telefon hattı): Bugün birçok telefon modeli çift hatlı olarak üretilmekte. Yapmanız gereken ikinci bir hat almak ve bu numarayı sâdece âcil durumlar için kullanabilecek kişilere vermek. Eve geldiğiniz zaman (tabii ki diğer zamanlarda da) normal hattınızı kapatabilir ve bu âcil hattınızı açabilirsiniz, hem de gönül rahatlığıyla.
• Sâdece bir telefon: Evinizdeyken (tabii yalnız yaşamıyorsanız) berâber yaşadığınız kişilerden sâdece birisinin telefonunu âcil durumlar için açık bırakıp diğerlerini kapatabilirsiniz. Bu eşinizin veya çocuğunuzun telefonu olabilir. Bu telefonun hangisi olduğunu belirledikten sonra bilmesi gereken kişilere bildirip diğer telefonları kapatabilirsiniz.
• Ev Telefonu kullanmak: Tamam, ben de biliyorum artık ev telefonu falan kalmadı ama bu kendi ev telefonumuzu yapamayacağız anlamına gelmez. Haydi gelin çok az bir masrafla bu işi halledelim:
• Bir adet tuşlu telefon edinin (genelde en ucuz telefonlardır). Hattâ varsa evinizdeki kullanmadığınız eski telefonlardan biri de olabilir veya eş-dost tanıdıklarda varsa kullanmadıkları bir telefon, onu da isteyebilirsiniz.
• Bir adet faturasız hat alın (marketlerde bile satılmakta) ve içerisine fiyat olarak en düşük olan paketi yükletin.
• Bu telefonda internet özelliği varsa kapatın. Unutmayın bu cihazı sâdece ev telefonu olarak kullanacağız.

Alın size kimsenin numaranızı bilmediği, internet kullanan uygulamalar ve güçlü bir ekranı olmadığı için sık sık şarj etmenize gerek kalmayacak bir ev telefonu.

Peki bunları sağlayamazsak yapılacak bir şey yok mu? Var değerli dostlar. Hattâ bunları sağlasak da sağlamasak da yapılması gereken çok önemli bir şey var: İnsanlara hangi durumlarda veya ne zaman bizi arayabileceklerini net bir şekilde bildirmek. Bu cümle size biraz tuhaf gelebilir ama, özellikle de insanların saat kavramının kaybolmaya ve görgü kurallarının unutulmaya başladığı günümüzde bu çok yerinde bir davranış olacaktır. Sakın ola kimseyi kırarım diye düşünmeyin, bu bir mağazanın çalışma saatlerini kapısına yazarak bize bildirmesi kadar doğal bir durumdur. Nasıl ki devletler ihlâl edilmemesi için sınırlarını çizerek ilân ederlerse biz de kendi devletimiz olan özelimizin sınırlarını çizerek belirtmeliyiz. 

Bu kadar uğraşmaya gerek var mı hocam diye düşünebilirsiniz dostlarım ama var, emîn olun birçok şeyden daha fazla gerek var hem de. Burada derdimiz dijital bağımlılığını, sömürüyü olabildiğince etkisiz hâle getirip insanca, inancımızca yaşamaya huzûr içinde devâm edebilmek. Biz doğru yaşadıkça bizi örnek alacak olanlar da olacaktır. Başkalarına bu konuda örnek olduğumuz için bir toplum hizmetini de yerine getirmiş olacağız. 

Nisan 2024, sayfa no: 54-55