Kronik Böbrek Hastalıkları Giderek Yaygınlaşıyor
Ferda Ümit Gedik
Kronik böbrek yetmezliği gibi kronik böbrek hastalıkları her geçen gün daha çok insanı ilgilendiriyor. Hâlbuki bu hastalıklara yol açan sebepler çoğunlukla kolay yönetilir hâldedir.
Kronik Böbrek Yetmezliği Diğer Kronik Hastalıklardan Daha Hızlı Yayılıyor
Geleneksel tıp günden güne daha çok sayıda kronik hastalığa karşı mücâdele veriyor: Kalp-Dolaşım hastalıkları, Eklem rahatsızlıkları, Depresyon, Astım ve Sırt problemleri.
Washington Üniversitesi St. Louis Tıp Fakültesi’nde yapılan ve JAMA Network Open’da 30 Kasım 2018’de yayımlanan çalışmaya göre kronik böbrek yetmezliği son yıllarda diğer kronik hastalıklardan daha hızlı artış gösteriyor.
Kronik böbrek yetmezliğinde böbrek fonksiyonları giderek azalmaktadır. Süreç, diyaliz tedâvisi veya böbrek nakli lüzûmuna doğru ilerlemektedir. Hastalığın ilk aşamalarında hiç ağrı ve belirti gözlenmez. Bununla birlikte hastalık, kan ve üre değerlerine bakılarak kolaylıkla vaktinde tesbît edilebilir.
Giderek Daha Fazla Genç İnsan Etkileniyor
Yukarıda bahsedilen çalışmadaki araştırmacılar, bugüne kadar böbrek hastalıkları görülmesinin sıradışı olduğu 20 ile 54 yaşları arasındaki genç yetişkinlerde böbrek hastalıkları görülme sıklığının artmakta olduğunu tesbît etti.
Çalışmada yer almış olan Profesör Dr. Ziyad Al-Aly: “Kronik böbrek yetmezliği bir tür “sessiz salgın” görüntüsü vermekte çünkü hastalar hastalığını ancak çok ilerlediğinde hissedip farkedebilmektedir.”
Kronik Böbrek Yetmezliğinden Dolayı Artan Ölümler
Bu araştırma için bilim insanları, yalnızca ABD’ye değil dünyâdaki birçok farklı ülkeye dâir Küresel Hastalık Yükü (Global Burden of Disease-GBD) girişiminin verilerini değerlendirdi. Burada 350 hastalığın ve 80’den fazla risk faktörüyle birlikte yaş ve cinsiyete göre sıralanmış hastaların bilgisi yer aldı.
Kronik böbrek yetmezliğine yakalanmış olanların sayısı 2002 ile 2016 yılları arasında arttı. Bu artış, (kalp-dolaşım hastalıkları, kanser, psikolojik ve nörolojik bozukluklar, siroz, kronik akciğer hastalıkları vd. gibi) diğer bütün bulaşıcı olmayan hastalıklarda gözlenen artıştan daha hızlı olmuştu.
2002 yılı boyunca ABD’de 52.000’den fazla insan kronik böbrek yetmezliği sebebiyle hayâtını kaybetti. Bu sayı 2016’da 82.000’in üstüne çıkmıştı ve % 58 oranında bir artış söz konusuydu. Aynı zaman aralığında daha genç insanların ölümlerinde de %26’dan fazla artış gözlenmişti.
Kronik Böbrek Yetmezliğinin En Mühim Sebepleri
Böbrekler, bir kez zarar gördüğünde tam olarak iyileşip yenilenemeyen organlar arasındadır. Bu sebeple aktif tedbirler almak mantıklıdır. Çoktan meydana gelmiş hastalıkta bile yaşam tarzını değiştirmek fayda eder; hastalığın hızlı ilerleyip kötüleşmesine mânî olur.
Çünkü kronik böbrek yetmezliğinin ana sebeplerinden biri, şeker ve tuzca zengin tipik sağlıksız beslenmedir ve bu beslenme tarzının netîcesi şişmanlık, yüksek tansiyon ve Tip-2 diyabettir. Hipertansiyon ve Tip-2 diyabet, kısa veya uzun vâdede böbrek hasarlarına en çok yol açan hastalıklardandır.
Araştırmacı Profesör Ziyad Al-Aly’nin açıkladığı gibi, sağlıksız bir beslenme direkt böbreklere zarar verebilir. Sağlıksız beslenme ve metabolik bozukluklar, böbreklere aşırı yüklenilmesine sebep olan zararlı ve zehirli maddelerin (cürufların) oluşmasına yol açar.
Böbreklerinizi Koruyun ve Kronik Böbrek Yetmezliğini Engelleyin
Böbrekleri korumak ve kronik böbrek yetmezliği ile diğer böbrek hastalıklarından korunmak için alınması gereken tedbirler, hemen hemen her sağlık probleminde alınması gerekenlerle aynıdır:
- Hayâtî maddelerce zengin sağlıklı bir beslenme.
- Sağlıklı beslenip çok hareket ederek aşırı kiloları vermek.
- Diyabet oluşmasına mânî olmak.
- Yüksek tansiyondan kaçınmak.
- Böbreklere zarar verebilecek ilaçlardan mümkün olduğunca sakınmak. Eklem rahatsızlıklarında reçete edilen NSAI (ibuprofen, aspirin gibi) ilaçlar ve ayrıca antiasitler ve bâzı antibiyotikler bunlardandır. (Gerektiğinde prospektüslere başvurunuz.)
Ocak 2020, sayfa no: 62-63
Abone Ol
En son haberleri doğrudan gelen kutunuza alın. Asla spam yapmayız!
Mesaj Bırak