Yer Fıstığı – Damarlar İçin Bir Süper Gıdâ

Yer fıstığı -beklenenin aksine- çok sağlıklıdır ve hakîkaten bir süper gıdâdır. Bu küçük kuvvet paketleri birinci kalite protein kaynağıdır ve kıymetli hayâtî maddelerle doludur. Fakat bu arada bir hayli de yağ ihtivâ eder. İlginçtir ki buna rağmen kan yağı değerlerini iyileştirir ve sağlıklı ve elastik kan damarlarına sâhip olmamıza vesîle olur. Ancak yer fıstığının her formu tavsiyeye şâyân değildir. Yer Fıstığı Mükemmel bir Kolesterol Düşürücü Gıdâdır Çok sayıda bilimsel araştırmalar netîcesi ortaya çıktı ki yer fıstığı -doğru miktarda tüketildiğinde- şişmanlatıcı bir besinden çok ötesidir. 100 gram yer fıstığı % 25 oranında protein muhtevâsıyla vücûdun protein ihtiyâcını karşılar. Dahası, B kompleks vitaminleri, E vitamini ve Magnezyum için olağanüstü bir kaynaktır. Yer fıstığının iç kızıl-kahverengi kabuğunu da yediğinizde, fazladan antioksidan maddeler -yâni OPC- almış olursunuz. Buna ek olarak, Amerika’da Purdue Üniversitesi’ndeki bir çalışma isbatladı ki, yer fıstığı yüksek kan kolesterol değerleri üzerinde pozitif bir tesire sâhip. Çalışmaya katılanlara 4 hafta boyunca günde 56 gram yer fıstığı yedirildi. Çalışmanın başında yüksek kolesterol seviyelerine sâhip katılımcılar, araştırmanın sonunda toplam kolesterol değerlerinde ve LDL kolesterolde düşüş yaşadı. Yer Fıstığı Trigliserid Değerlerini Düzeltir En yeni bulgulara göre yer fıstığı, trigliserid değerini (kan yağı değerlerini) müsbet etkileyebiliyor. Trigliserid seviyesi çoğunlukla fazla kilo alındığında yükselir fakat bu sırada yağ metabolizmasında da bir bozukluk mevcuttur. Bu durum trombozlar, arterioskleroz, inme ve kalp enfarktüsü için risk faktörü oluşturur. Yağ içeren bir öğünden sonra ve yer fıstığı yendikten sonra da trigliserid seviyesi direkt yükselir. O hâlde yer fıstığı kan yağı değerlerini nasıl müsbet yönde etkileyebiliyor? Pennsylvania State Üniversitesi’nde beslenme bilimleri dalında doktora öğrencisi olan Xiaoran Liu, 15 çok kilolu adam ile gerçekleştirdiği çalışmada bu meselenin üzerine gitti. Çalışmada yer alanlar ilk olarak bir defa yağca zengin bir öğün yediler. Daha sonra ise deneklerin bir kısmı 85 gram öğütülmüş yer fıstığı ihtivâ eden bir içecek ve kontrol grubundakiler de aynı miktarda kaloriye sâhip fakat yer fıstığı içermeyen bir içecek içtiler. Sonra bütün deneklerin kan değerleri incelendi ve şu görüldü: Yer fıstıklı içeceği içenlerin trigliserid değerleri kontrol grubundakilere nisbetle büyük oranda daha düşüktü. Yer Fıstığı Damarların Fonksiyonunu İyileştirir Endotel, kan damarlarının iç duvarıdır. Endotelin vazîfeleri şunlardır:

• Kan basıncını düzenlemek
• Kanın akışkanlığını korumak
• Kan pıhtılaşması işlemini düzenlemek

Endotel fonksiyonları bozuk olduğunda koroner kalp hastalıkları için risk kaçınılmaz olarak yükselir. Yer fıstığı içermeyen yağca zengin bir menüyle beslenen deneklerin endotel fonksiyon testinde kötüleşmiş değerler elde edildi. Yer fıstığı içeceği içirilmiş deneklerin endotel fonksiyonlarında ise aynı şekilde bir kötüleşme gözlenmedi. Buna göre yer fıstığı, çok yağlı bir öğünün damar endotelini hasarlayan özelliklerini engelleyebilir göründü. Liu açıklamalarında: “Daha önceki çalışmalar çoktan gösterdi ki, haftada iki defadan fazla olarak yer fıstığı tüketen insanların koroner kalp hastalıklarına yakalanma ihtimalleri daha düşüktür.” dedi. “Bizim çalışmamız yer fıstığının koruyucu etkisinin, kan damarlarının sağlığına pozitif etkisini isbatlıyor.” Peki mümkün olan en kapsamlı faydaya ulaşabilmek için yer fıstığı nasıl yenmeli? Sağlıklı bir Beslenme için Yer Fıstığı Yağda kavrulmuş ve tuzlanmış yer fıstığı tavsiyeye değer değildir. Buna karşılık yer fıstığı (tere)yağı kıymetlidir. Burada dikkat edilmesi gereken ise, bu yağın içinde hidrojenize yağ (margarin) bulunmadığının bilinmesidir. Böyle bir durum olup olmadığı etiketteki içindekiler kısmı okunarak öğrenilebilir. Tüketim için en iyisi saf ve organik yer fıstığı ezmesidir. Yer fıstığının (tere)yağı ile ezmesi arasındaki fark, ezmenin yalnız öğütülmüş fıstıkla ve başka katı yağ eklenmeden yapılmasıdır. Fıstık ezmesi ekmek üzerine sürülerek veya pastaların ve sosların içine katılarak tüketilebilir. Kabuğunu elimizle kolayca açabildiğimiz, kabuğuyla kavrulmuş yer fıstığı en tercih edilmesi gereken şekildir. Bundan da üstün yalnız bir form vardır, o da tâze ve kavrulmamış yer fıstığıdır. Yer fıstığını en küfsüz bir hâlde yiyebilmek için yalnız çok tâze olanları tercih edilmeli veya satın alınan yerden aflatoksin analiz raporu sorulmalıdır. (Aflatoksin küf mantarı zehiridir.) Ferda Ümit Gedik Kaynak: https://www.zentrum-der-gesundheit.de/erdnuesse-ia.html